Aleksandra Piotrowska, Telewizja Kopernik: Czym jest Krajowy Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej?
Joanna Czapla, dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi: Krajowy Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej realizuje reformę Wspólnej Polityki Rolnej, którą mieliśmy przeprowadzoną w Unii Europejskiej w ostatnich latach. Główną zmianą tej reformy, jakby nowością planu strategicznego jest to, że płatności bezpośrednie, które teraz były i są wciąż w pierwszym filarze Wspólnej Polityki Rolnej, zostały objęte programowaniem wieloletnim razem z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Jakie jeszcze zmiany i nowości wprowadzono w planie?
Nowością jest to, że większe akcenty zostały położone na kwestie związane z klimatem, środowiskiem, dobrostanem zwierząt. W ramach całej Wspólnej Polityki Rolnej państwa członkowskie muszą co najmniej 40 procent środków przeznaczyć na realizację celów klimatycznych. Jeśli chodzi o drugi filar WPR, który to głównie skupia działania inwestycyjne, ale również programy rolnośrodowiskowe, rolnictwo ekologiczne, to tam aż 35 procent środków musi być przeznaczone na kwestie środowiskowe, natomiast dużą nowością w pierwszym filarze, tam, gdzie mamy płatności bezpośrednie, są ekoschematy. Ekoschematy, czyli można powiedzieć taki nowy rodzaj płatności bezpośrednich i w skrócie, jakby prostsze praktyki rolnośrodowiskowe przeniesione z drugiego do pierwszego filaru, aczkolwiek bardziej ambitne w drugim filarze, praktyki rolnośrodowiskowe dalej będą obecne.
Co odróżnia ekoschematy od dotychczasowych elementów prośrodowiskowych, np. zazielenienia?
Ekoschematy są dobrowolne dla rolników, to, że rolnik może zdecydować, czy będzie się o nie ubiegał, natomiast są obowiązkowe dla państwa członkowskiego. Państwo członkowskie musi co najmniej 25 procent środków z całej koperty przeznaczonej na płatności bezpośrednie przeznaczyć na ekoschematy. W Polsce to jest prawie 980 milionów euro rocznie, więc jest to duża kwota.
Kto może skorzystać z dofinansowania w ramach ekoschematów?
Mamy tak zaprogramowane, żeby praktycznie każde gospodarstwo w Polsce odnalazło w tych ekoschematach jakąś swoją praktykę, niezależnie od typu produkcji, niezależnie od wielkości czy położenia. Mamy dużo praktyk też tak zaprogramowanych, żeby wspierały działalność taką rolniczą, czyli były proprodukcyjne i dzięki takiemu zaprogramowaniu właśnie podnosiły żyzność gleby, poprawiały jakość tej gleby, poprawiały jakość plonów, w związku z tym przekładały się w pewnej perspektywie na dochody rolników i taki właśnie jest ekoschemat „Rolnictwo węglowe”, który składa się z ośmiu praktyk. Są to praktyki, które często już nawet rolnicy realizują, nie wiedząc, że popełniają pewne praktyki prośrodowiskowe w swoich gospodarstwach. Niektóre są bardziej ambitne i w zależności od stopnia ambicji, od wysiłku, który rolnik będzie musiał w niego włożyć, tak zostały zaprojektowane, wyliczone stawki i mamy tutaj takie praktyki, jak plan nawożenia, plan nawożenia z wapnowaniem, ekstensywny wypas dla trwałych użytków zielonych, mamy uproszczone systemy uprawy, chodzi tutaj odejście od uprawy późnej, mamy międzyplony, wsiewki, mamy wymieszanie obornika i stosowanie płynnych nawozów metodami bezrozbryzgowo, chodzi tutaj o ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery, mamy wymieszanie słomy z glebą, która ogólnie służy zwiększeniu poziomu materii organicznej, także szeroki wachlarz, każdy znajdzie coś dla siebie, zachęcamy tutaj wszystkich rolników do tego, żeby wnioskowali o te płatności.
Dziękuję za rozmowę.
